70 lat Polskiego Związku Sportu Niepełnosprawnych „Start”.
70 lat bogatej historii, 743 medale paraolimpijskie, tysiące odmienionych losów osób z niepełnosprawnością – tak można podsumować jubileusz Polskiego Związku Sportu Niepełnosprawnych „Start”. Gala zorganizowana z tej okazji była okazją do wspomnień oraz wyróżnienia odznaczeniami państwowymi i resortowymi zasłużonych zawodników, trenerów i działaczy.
Dziś PZSN „Start” jest najbardziej zasłużoną spośród organizacji sportu paraolimpijskiego – zawodnicy w nim zrzeszeni zdobyli dla Polski podczas igrzysk paraolimpijskich aż 743 medale i święcą triumfy na arenach sportowych całego świata. Droga, jaką przebył „Start” przez minione 70 lat to droga od organizacji promującej sport w – jak to się wtedy mówiło – Zakładach Spółdzielczości Pracy Inwalidów, do profesjonalnego związku sportowego. Podsumowująca ten czas gala, która odbyła się 21 października w Hotelu Plaza w Warszawie, była dobrą okazją do podziękowania wszystkim, którzy przyczynili się do rozwoju sportu osób z niepełnosprawnością i wręczenia im odznaczeń państwowych, resortowych oraz pamiątkowych medali 70-lecia PZSN „Start”. List do uczestników wydarzenia skierował również Prezydent RP, Andrzej Duda.
Chcę dziś wyrazić Państwu uznanie i wdzięczność za olbrzymi wkład w rozwój sportu osób z niepełnosprawnościami w Polsce. Dziękuję wszystkim za trud i zaangażowanie. Ufam, że Związek będzie nadal się rozwijał, promując aktywność sportową zwłaszcza wśród młodych ludzi. Gratuluję też sportowcom i trenerom, paraolimpijczykom i medalistom igrzysk – tej najważniejszej międzynarodowej imprezy sportowej. Medal olimpijski to największy sukces, jaki można osiągnąć w sporcie. Dotąd polskim uczestnikom paraolimpiad udało się to 798 razy, a większość, bo aż 743 medale, zdobyli właśnie zawodnicy „Startu”. Chylę czoła i gratuluję sportowcom, trenerom, działaczom i wszystkim, którzy na przestrzeni minionych siedmiu dekad do tych sukcesów się przyczynili.
70 lat temu prawdopodobnie nikt nawet nie śnił, że rozpoczynające swoją działalność Zrzeszenie Sportowe „Start” stanie się tak ważną organizacją dla polskiego sportu. U swego zarania było to bowiem miejsce prowadzące przede wszystkim działalność sportowo-rehabilitacyjną dla ruchu spółdzielczości pracy – w nim po II Wojnie Światowej miejsce pracy znalazło 250 tysięcy inwalidów wojennych i innych osób z niepełnosprawnościami.
I choć w zniszczonej działaniami wojennymi Polsce niewiele osób myślało o organizowaniu sportu dla osób z niepełnosprawnościami (w tym dla weteranów wojny, których przecież w naszym kraju nie brakowało) to jednak znaleźli się tacy, którzy zauważyli, jaką szansą dla osób z niepełnosprawnościami może być sport. W nielicznych ośrodkach akademickich i leczniczych znaleźli się pionierzy takiego podejścia, tacy jak Marian Weiss i Jerzy Beck w Konstancinie czy profesor Wiktor Dega w Poznaniu, którzy budowali polską szkołę aktywnej rehabilitacji, w której sport otrzymał niezwykle ważną rolę. Sport bowiem rozumiany był jako narzędzie, dzięki któremu osoby z niepełnosprawnościami mogły niwelować ograniczające je bariery fizyczne, a także umożliwić aktywniejsze i pełniejsze życie. Szanse, jakie daje sport, zostały rozpoznane później w cały kraju: koła sportowe upowszechniły się w zakładach spółdzielczych w Polsce, a ich zawodnicy podjęli rywalizację w zawodach krajowych. Reszta jest już dobrze nam znaną historią – od 1972 Polacy są stałymi uczestnikami paraolimpijskich zmagań, a zawodnicy zrzeszeni w klubach PZSN „Start” zdobyli w nich łącznie 743 medale. Zdobywają oni również szereg innych medali na arenach międzynarodowych, a PZSN „Start” jest gospodarzem najważniejszych światowych imprez, takich jak zeszłoroczne paralekkoatletyczne ME w Bydgoszczy, czy zaplanowane na grudzień 2022 ME w paraszermierce w Warszawie.
Wciąż jednak najważniejsze zadania pozostają niezmienne – o czym przypomniał w swoim wystąpieniu prezes PZSN „Start” i Polskiego Komitetu Paraolimpijskiego, Łukasz Szeliga.
Najbardziej istotną częścią działalności klubów PZSN „Start” jest docieranie do ludzi z danego miasta, powiatu, gminy i zmienianie ich losów. Też jestem tu dobrym przykładem – gdybym nie spotkał 28 lat temu na swojej drodze Mirka Jakubczyka, znanego tutaj jako „trener Kuba”, nie byłoby mnie tutaj. Po utracie nogi miałem dużo wątpliwości – wcześniej miałem sensownie zapowiadającą się karierę piłkarską, i wydawało się, że muszę pożegnać się z aktywnością i ze sportem. Jednak dzięki temu wróciłem, i zrozumiałem jedną rzecz – że nie brakowało mi tak bardzo nogi, jak sportu. Jak wrócił sport, to wróciło życie. Takich osób jest mnóstwo.
Podczas uroczystości odznaczeniami państwowymi wyróżnieni zostali:
za wybitne zasługi dla rozwoju i upowszechniania sportu osób niepełnosprawnych, za działalność organizacyjną i społeczną, za osiągnięcia sportowe
KRZYŻEM KOMANDORSKIM ORDERU ODRODZENIA POLSKI
Tadeusz NOWICKI
KRZYŻEM KAWALERSKIM ORDERU ODRODZENIA POLSKI
Ryszard FORNALCZYK
Ryszard RODZIK
za zasługi dla rozwoju i upowszechniania sportu osób niepełnosprawnych
ZŁOTYM KRZYŻEM ZASŁUGI
Beata DOBAK–URBAŃSKA
Krzysztof GŁOMBOWICZ
Tomasz KAŹMIERCZAK
Hanna KLIMEK–WŁODARCZAK
Krzysztof KWAPISZEWSKI
Zofia MIELECH
Krzysztof RUCHALSKI
Tomasz WOŹNY
Przedstawiciel Ministerstwa Sportu i Turystyki, Pan Michał Rosiński, w imieniu Pana Ministra Kamila Bortniczuka odznaczone zostały „Za Zasługi dla Sportu” następujące osoby:
Iwona CIOK
Mirosław JAKUBCZYK
Marcel JAROSŁAWSKI
Tomasz LEŻAŃSKI
Małgorzata OLEJNIK
Ryszard OLEJNIK
Maria OTYŚ
Wiesław Pawlak
Katarzyna GUSTOS
Robert SZAJ
Piotr SZYMALA
Bartłomiej TOTT
Janina TRZECIAK
Srebrne odznaczenia otrzymali
Ryszard BUKAŃSKI
Piotr ŁUSZYŃSKI
Bogusław Szczepański
Bożena TATARCZAK
Złote odznaczenia otrzymali
Aleksander POPŁAWSKI
Andrzej WRÓBEL
PZSN Start docenia pracę, wysiłek i zaangażowanie w budowę polskiego. Prawdziwą wartością Związku są zrzeszone w nim kluby. W nich właśnie kształtuje się zawodników, których startami na mistrzostwach świata, czy Europy możemy się wspólnie chwalić. W klubach budowane są kadry, które Polski Komitet Paraolimpijski może wysyłać na Igrzyska Paraolimpijskie. Dziękujemy Im wszystkim. Odznaczenia PZSN Start zostały wręczone na ręce przedstawicieli klubów i organizacji:
- Stowarzyszenia Sportowo-Rehabilitacyjnego Start
- Wojewódzkiego Zrzeszenia Sportowego Niepełnosprawnych Start Wrocław
- Podlaskiego Stowarzyszenia Sportu Osób Niepełnosprawnych
- Klubu Sportowego Niepełnosprawnych Start w Warszawie
- Zrzeszenia Sportowo-Rehabilitacyjnego Start w Zielonej Górze
- Integracyjnego Centrum Sportu i Rehabilitacji Start w Lublinie
- Integracyjnego Stowarzyszenia Sportowego Start w Wejherowie
- Beskidzkiego Zrzeszenia Sportowo-Rehabilitacyjnego Start w Bielsko-Białej
- Gorzowskiego Związku Sportu Niepełnosprawnych „Start”
- Stowarzyszenia Sportowego Osób Niepełnosprawnych Start w Siedlcach
- Wojewódzkiego Stowarzyszenia Sportu i Rehabilitacji Niepełnosprawnych Start w Katowicach
- Sportowego stowarzyszenia niepełnosprawnych Start w Łodzi
- Zrzeszenia Sportowego Niepełnosprawnych Start w Olsztynie
- Zrzeszenia Sportu i Rehabilitacji Start w Kielcach
- Klubu Sportowego Inwalidów Start w Szczecinie
- Radomskiego Stowarzyszenia Sportu i Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych Start
- Integracyjnego Klubu Sportowego AWF Warszawa
- Tarnowskiego Zrzeszenia Sportowego Niepełnosprawnych „Start”
- Stowarzyszenia Rehabilitacji i Tańca Integracyjnego Osób Niepełnosprawnych „Start”
- Stowarzyszenie Sportu i Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych Start Bydgoszcz
- Integracyjnego Klubu Sportowego Atak
- Stowarzyszenia Sportowo-Rehabilitacyjnego Szansa-Start Gdańsk
- Stowarzyszenia Sportu Niepełnosprawnych Start w Koszalinie
- Integracyjnego Klubu Sportowego Start w Zduńskiej Woli
- Polskiego Komitetu Paraolimpijskiego
Uhonorowane zostały także osoby, które dzięki swojemu talentowi, uporowi i ciężkiej pracy dały nam wiele powodów do dumy i radości.
Jerzy | Bocheński |
Arkadiusz | Borczuch |
Eugeniusz | Grabowski |
Andrzej | Greń |
Robert | Kamiński |
Zygmunt | Kawecki |
Justyna | Kozdryk |
Sebastian | Koziejowski |
Zbigniew | Lewkowicz |
Jerzy | Linka |
Elżbieta | Ładnowska |
Waldemar | Madej |
Marta | Makowska |
Stefan | Makowski |
Benedykt | Mąkosa |
Aneta | Michalska-Perkowska |
Bartosz | Molik |
Michał | Morys |
Andrzej | Ochal |
Waldemar | Madej |
Marta | Makowska |
Stefan | Makowski |
Benedykt | Mąkosa |
Aneta | Michalska-Perkowska |
Bartosz | Molik |
Michał | Morys |
Andrzej | Ochal |
Arkadiusz | Pawłowski |
Dariusz | Pender |
Katarzyna | Piekart |
Irena | Pienio |
Paweł | Piotrowski |
Grzegorz | Pluta |
Romuald | Rasiak |
Aneta | Rękas-Woźna |
Zbigniew | Rybak |
Romuald | Schmidt |
Wojciech | Seidel |
Krystyna | Sokołowska |
Radosław | Stańczuk |
Jacek | Szczygieł |
Paweł | Szczygieł |
Danuta | Tarnawska |
Tomasz | Tasiemski |
Janusz | Wasil |
Jan | Włostowski |
Maria | Wojsa |
Robert | Wyśmierski |
Ewa | Zielińska |
Krystyna | Hady-Bartkowiak |
Pełny zapis uroczystej Gali 70-lecia PZSN „Start” znajdziecie pod adresem: https://www.youtube.com/watch?v=2ruXFgJeb5c
W załączniku kilka zdjęć – pełniejsza galeria na naszej stronie:
https://pzsnstart.eu/galeria-wydarzen/